GeTech – borular için sensör tabanlı kontrol göstergeleri
Mükemmel derecede bükülmüş mü?
Boru hatları, uçaklara veya arabalara yağ, yakıt, soğutma sıvısı veya diğer sıvıları sağlayan sistemlerin can kurtaran halatlarıdır. Sınırlı alanlara sığabilmeleri, ünite ve gövdeleri etkili bir biçimde bağlayabilmeleri için, genellikle karmaşık üç boyutlu şekiller halinde bükülmeleri gerekmektedir. Etkili kalite kontrolü, her şeyin titiz bir şekilde monte edilebilmesi ve tüm bağlantıların mükemmel bir biçimde uyması adına, çok önemlidir. Kurulum öncesinde bükümlerin ve uzunlukların özelliklere uygun olup olmadığını kontrol etmek amacıyla, özel tertibatlar kullanılmaktadır. Ancak o zaman genel sisteme sorunsuz bir entegrasyon ve bu karmaşık boruların uzun ömürlü ve verimli çalışması garanti edilebilir.
Westerbork merkezli Hollandalı bir şirket olan GeTech, bu tür boruların geometri açısından kontrol edilmesinde kullanılan kontrol tertibatlarının geliştirilmesi, üretimi ve dağıtımı üzerine uzmanlaşmıştır.
GeTech Genel Müdürü Alco Poppinga şöyle açıklıyor: “Otomotiv ve havacılık endüstrileri için kontrol göstergeleri üretiyoruz. Kontrol edilecek olan hortum, tertibatlarımıza yerleştirilir ve daha sonra, örneğin bir arabaya takılacağı şekilde monte edilir. Bu, bir ürünün tolerans limitleri dahilinde olup olmadığını kontrol etmenin hızlı ve güvenilir bir yoludur.”
GeTech, kontrol göstergelerini kendisine ait CAD laboratuvarında geliştirmektedir. Modern takım tezgahlarının kullanıldığı robot destekli üretim prosesi ve şirket içi ölçüm sisteminde yer alan hassas kontroller de, şirket içinde gerçekleştirilmektedir.
Resim 1: Destek elemanlarının her biri, şirket içi ölçüm laboratuvarında hassas bir şekilde ölçülmektedir.
Resim 2: Borunun takılı olduğu bir kontrol göstergesi örneği.
Alco Poppinga: “Göstergelerimizi, müşterilerimizin yüksek beklentileri doğrultusunda üretiyoruz. Şu anda, üretimimizi robotlarla otomatikleştirme sürecindeyiz. Bu, ürünlerimizden yüksek verim alınmasını sağlıyor.”
Kontrol tertibatlarının her biri, kontrol edilecek boruya göre özelleştirilmiştir. Bu amaç için, alüminyum bloklar sıralanarak alüminyum taban plakası üzerine istiflenmektedir. Ortaya çıkan "ayaklıklar”, ürün için gereken destek noktaları görevini görmektedir. Yükseklik ve oryantasyonları, bir milimetrenin kesirine kadar olan doğrulukta hesaplanır. Blokların üst bölümünde, kontrol edilecek olan boruların veya hortumların gerilim olmadan mükemmel bir biçimde yerleşmesi gereken frezelenmiş bir yarık yer almaktadır.
Göstergeler, isteğe bağlı olacak şekilde, modüler bir bileşen olan GeTech Ürün Denetim Sistemi (GPI GeTech Product Inspection System)’ne entegre edilebilir. Bu sistem sensörler, ekran bazlı iletişim sistemi ve kontrol ünitesinden oluşmaktadır.
Alco Poppinga, GPI denetim prosesini şöyle açıklıyor: “Kullanıcı RFID çipi aracılığıyla sisteme giriş yaptığı zaman, doğru test dizisi otomatik olarak yüklenerek ekranda gösterilir. Kullanıcıya, prosesin her adımında rehberlik ediliyor ve örneğin borunun kontrol tertibatına nasıl yerleştirileceği ve kelepçelerin nasıl kapatılacağı gibi talimatlar veriliyor.”
Kullanıcı sisteme, bir RFID çipi kullanarak giriş yapar. Bu şekilde, denetim prosesini kimin gerçekleştirdiği kayıt altına alınır.
Sensör prosesi izler
Denetim prosesi, sensör uzmanı olan ifm'nin çeşitli ürünlerinin yardımı vasıtasıyla izlenir. Örneğin, gerekli tüm kolların doğru bir biçimde kapatıldığından emin olmak için, indüktif sensörler manivelalı kelepçelerin üzerine monte edilmiştir. Ancak o zaman, bu çalıştırma adımı serbest bırakılacaktır. İndüktif IY tipi sensörler, daha da küçük bir tasarıma sahiptir. Örneğin, ürünün doğru oturma pozisyonunu kontrol cihazına bildiren kanatların içerisine gömülüdürler. Kompakt M5 tasarımları sayesinde, özellikle yerden tasarruf sağlarlar.
Fotoelektrik sensörler, hortum uçlarında yer alan O-ringler gibi bazı parçaların mevcudiyetini algılamak için kullanılır. Bu uygulamada, O8H serisinin minyatür cisimden yansımalı sensörleri, kompakt boyutları ve uzun mesafelerde bile hassas ışık noktasıyla beğeni kazanıyor.
Bir diğer önemli sensör sistemi ise, fiili konturu algılayan ve bunu test programı içerisinde tanımlanmış olan hedef konturla karşılaştırıyor olan O2D kontur sensörü'dür. Tolerans limitlerinin dışında kalan değerler, hata olarak kabul edilmektedir.
Alco Poppinga: “Klima hatlarındaki doldurma valflerini kontrol etmek için, ifm'nin kontur sensörünü kullanıyoruz. Bu doldurma boğazları ülkeden ülkeye değişiklik göstermektedir. Kamera tabanlı sensör, konturlarını kontrol ederek, doğru ülke sürümünün kurulup kurulmadığını teyit eder.”
Barkodu olan bir etiket, başarılı bir şekilde gerçekleştirilmiş olan testin onaylanması amacıyla test hortumunun belirli bir kısmına eklenir. ifm tarafından üretilen bir kamera tabanlı kod okuyucu, doğru etiketin doğru yere uygulanıp uygulanmadığını kontrol eder. Daha sonra ürün onaylanır ve çıkarılmak üzere serbest bırakılır.
Resim 1: Birden fazla optik sensörden birisi, hortumun tertibata yerleştirildiğini algılıyor. Kilit, kalite kontrolünün tüm adımlarından geçtikten sonra serbest bırakılır.
Resim 2: ifm'nin kontur sensörü, klima hortumunun ülkeye özgü olan doldurma valfini denetliyor.
Resim 3: İndüktif sensörler, manivelalı kelepçelerin pozisyonunu kontrol ediyor.
Modüler düzen
Ölçüm sisteminin sensör kurulumu, belirli ürünün test gereksinimlerine bağlıdır.
Alco Poppinga: “GPI, kullanıcıların kontrol göstergelerini bir fişli bağlantı vasıtasıyla kolayca değiştirmelerini sağlayan bir iş istasyonudur. Sensörlerin çoğu, kollara ve kelepçelere kalıcı olarak takılır. Kontur sensörü veya QR kod okuyucu, ücretsiz ve kullanışlı olan ifm Vision Assistant yazılımını kullanarak bunları hızlı bir şekilde uygulamaya göre ayarlayabilmemiz sayesinde, istasyonunda kalır. Bu aynı zamanda, ölçüm cihazlarının üretim maliyetlerinin azaltılmasına da yardımcı olurken, müşterilerimizin de avantajına oluyor.”
Resim 1: Kullanıcıya, prosesin her adımında rehberlik ediliyor. Bu, verimli ve hatadan arındırılmış bir test dizisi sağlar ve kontrol tertibatlarının değiştirilmesi durumunda, uzun hazırlık gereksinimini ortadan kaldırır.
Resim 2: Değişken sensörler, burada gösterilmiş olan kontur sensörü gibi, modülerdir ve çeşitli kontrol göstergelerine bağlanabilirler. Tasarruf edilir.
ifm ile işbirliği
GeTech, hem sensörler hem de iletişim ekranları açısından ifm ürünlerine güveniyor. Alco Poppinga, GeTech’in kalite kontrol için artık neden endüstriyel sensörleri kullandığını açıklıyor: “2016 yılında bir müşterimiz, hortumların bazı parçalarının eksik olduğu konusunda şikayet aldığı için bize başvurdu. Bu müşteriyle birlikte sorunu analiz ettik ve destek için sensörleri kullanma konusunda fikir birliğine vardık. Aynı yıl, ifm ile fuarda karşılaştık. Müşterimizin sorununu dile getirdik ve kısa süre içerisinde iyi bir ortaklık kuracağımızı fark ettik. ifm bize, fikirlerimizi test etmemiz adına, bazı sensörler ve programlanabilir bir ekran sağladı. Ürünler konusunda ikna olduk ve işte GPI böyle doğdu- kontrol göstergelerinin kolay bağlanması ve değiştirilmesi için bir çalışma istasyonu.”
Üç boyutlu bir biçimde bükülmüş olan klima hortumu, kalite kontrolü gerçekleştirilmesi amacıyla kontrol tertibatına yerleştirilir.
Bir araba klima hortumu kontrol edilecektir.
Sonuç
ifm’nin ürettiği sensörler, karmaşık boruların üretim kalitesini güvence altına alıyor. Tamamen elle yapılan bir denetim sürecinde gözden kaçabilecek olan kusurları, güvenilir bir şekilde algılıyorlar. Kullanımı kolay bir iletişim sistemi, verimli denetimleri ve en yüksek ürün kalitesini beraberinde getirir.